Diyette Başarı Metabolizma Hızına Bağlı

Metabolizma Hızı Kilo Vermeyi Nasıl Etkiler

Diyet yaparken hedeflediğiniz zamanda istediğiniz sonuca ulaşamadınız ya da verdiklerinizi hızla geri aldınız. Nedenlerini metabolizmanızda arayabilirsiniz. Metabolizma hızı, diyet yaparken sonuç almada önemli bir belirleyici. Sağlıklı kilo vermeye giden yol, kendimizi iyi tanımaktan geçiyor.

Tükettiğimiz besinlerin yakılma kapasitesi, kilo alma ve verme, metabolizma hızına bağlı olarak değişiyor. Genetik özelliklerimizin yanı sıra hatalı uygulanabilen diyetler, öğün atlama ve yetersiz beslenme metabolizmayı yavaşlatıyor. Diyetin işe yaraması için kişiye özel programlar çok önemli.

Bilinçsiz Zayıflama Sonrası Ani Kilo Alabilirsiniz Aman Dikkat

Her geçen gün sayısı artan diyet programları arasından kişiye uygunluğuna bakılmadan birisi seçiliyor ve birebir uygulanmaya çalışılıyor. Kısa sürede büyük bir gayretle, aç kalarak kilo veriliyor. Ancak diyet bırakılınca, verilen kilolar fazlasıyla geri geliyor.

Diyetin kalıcı olmamasının nedeni, metabolizma hızına uygun bir diyet programının uygulanmıyor olması. Bedenimizin aldığı besinleri enerjiye dönüştürme ve bu enerjiyi kalori olarak yakma kapasitesine, yani besinleri yakma hızına “metabolizma hızı” deniyor.

Diyetin kalıcı olmamasının nedeni, metabolizma hızına uygun bir diyet programının uygulanmıyor olması.

Metabolizman Hızlıysa Kilo Almazsın

Metabolizma yeterince hızlı çalışıyorsa, alınan besinler kolayca enerjiye dönüştürülüyor ve bu enerji eksiksiz olarak yakılıyor. Ancak metabolizma hızı genetik olarak yavaş ise ya da hastalık, yanlış beslenme gibi bir nedenle yavaşladıysa, besinleri enerjiye ve kaloriye dönüştürme kapasitesi azalıyor. Bunun sonucunda fazla kaloriler yakılamıyor ve kilo artışı kaçınılmaz oluyor.

Metabolizma hızının en önemli belirleyicisi bazal metabolizma hızı. Bazal metabolizma, kişinin uyanık bir şekilde uzanıp dinlenir haldeyken, hiçbir fiziksel aktivite yapmaksızın bir gün içinde vücudunun yaşamını sürdürmesi için gerekli olan temel işlevlerinde harcayabileceği enerji miktarı anlamına geliyor. Bu aynı zamanda, kilo vermek isteyen bir kişinin diyetle ne kadar zayıflayacağını belirleyen en önemli faktör.

Metabolizma Hızı Parmak İzi Gibi

Uzmanlar metabolizma hızının, kişinin parmak izi gibi kendisine özel olduğunu belirtiyor. Bu nedenle metabolizma hızına göre kişiye özel bir beslenme programı uygulanması gerekiyor. Bunun için de metabolizma hızının ölçülmesi şart. Metabolizma hızını ölçebilmek için 17. yüzyıldan beri çeşitli çalışmalar yapılıyor, yöntemler geliştiriliyor. 21. yüzyıl itibariyle dünyada metabolizma hızı gerçek anlamda ölçülebiliyor. Schofiled Denklemi ve Haris Benedict Denklemi, kişinin yaşı, kilosu ve boy ölçüsü dikkate alınarak oluşturulmuş denklemler. Ancak tüm bu yöntemlerden sonra, oksijen tüketimiyle metabolizma hızını ölçen “Dagless Bag” yöntemi geliştirildi. Bu yöntem ilk kez 2001 yılında ABD’de kullanılmaya başlandı ve 2004’te Türkiye’ye geldi. Dagless Bag’de kişinin burnu tıkalı tutularak yalnızca ağzından nefes alması isteniyor. Metabolizmanın çalışması sırasında bütün işlemlerde görev alan oksijen tüketim kapasitesine göre metabolizma hızı ölçülüyor.

Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü ve Amerikan Diyetisyenler Derneği’nin yayınlarına göre metabolizma hızını etkileyen pek çok faktör bulunuyor.

Metabolizma Hızında Belirleyiciler

Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü ve Amerikan Diyetisyenler Derneği’nin yayınlarına göre metabolizma hızını etkileyen pek çok faktör bulunuyor.

  • Cinsiyet: Erkeklerde daha fazla kas bulunduğu için genel olarak erkeklerin metabolizma hızı kadınlardan daha fazla.
  • Vücut kompozisyonu: Vücuttaki kas kitlesi ne kadar fazlaysa metabolizma da o kadar hızlı. Aynı boy, kilo ve cinsiyetteki kişilerin kas kütlelerine bağlı olarak metabolizma hızları değişiyor.
  • Yaş: Metabolizma hızı, yetişkinlerde her 10 yılda bir ortalama yüzde 2-3 azalıyor.
  • Büyüme: Büyüme süresince metabolizma hızı artıyor. Bu dönemde çocuk ve gençlerin ihtiyacı olan enerjinin besinlerle verilmesi gerekiyor.
  • Kilo miktarı: Kilo alma ya da kilo verme metabolizma hızını etkiliyor.
  • Fiziksel aktivite: Fiziksel aktivite metabolizma hızını artırıyor.
  • Uyarıcılar: Kafein ve diğer uyarıcılar metabolizma hızını değiştiriyor. İlaçlar metabolizma hızını yükseltebiliyor ya da düşürebiliyor.
  • Genetik: Genetik faktörler, bazal metabolizma hızının yüksek ya da düşük olmasına neden oluyor.
Egzersiz metabolizma hızının artmasını sağlıyor.

Metabolizmanız Yavaşmı Belirtileri Nelerdir ?

Metabolizma hızının yavaş olması; yavaş nabız, düşük tansiyon, hareket etme isteksizliği, üşüme, cilt kuruluğu ve kabızlık gibi problemlere neden olabiliyor. Metabolizmayı hızlandırmak için öğünlerin atlanmaması gerekiyor. Ara öğün tüketimi de vücudu çalıştırıp metabolizma hızını sürekli yüksek tutuyor. Öğün atlandığı zaman metabolizma çalışmıyor. Ancak bir sonraki öğünde salata gibi hafif bir yiyecek bile yenilse, vücut bunu yağa dönüştürüyor.

Su ve Dengeli Beslenme

Dengeli beslenme metabolizmanın işleyişini olumlu etkiliyor. Önerilen miktarından fazla besin alınması kilo alımına, azı da metabolizmanın yavaşlamasına neden oluyor. Egzersiz metabolizma hızının artmasını sağlıyor.

Metabolik hızı artıran bir diğer faktör de su tüketimi. Vücutta sindirim, emilim gibi görevlerin yapılması, hücre, doku ve organ sistemlerinin çalışması ve vücut ısısının dengelenmesi için günde 2-2,5 litre su tüketmek gerekiyor.

Diyetler Bilinçsizce Uygulanmamalı

Metabolizmayı hızlandıran unsurların yanı sıra yavaşlamasına neden olan unsurların da bilinmesi gerekiyor. Bazı diyet programları, bir haftada 4-5 kilo verme amacıyla uygulanıyor.

Bilimsel kaynaklarda kilo verme hızının vücut ağırlığına göre orantılı olarak haftada ortalama 0,5-1 kilo arasında olması öneriliyor. Bu nedenle diyet yapılarak hızlı bir şekilde fazla kilo verilmesi aşırı su ve kas kaybına neden oluyor. Vücut kaybettiği suyu hemen geri alıyor, ama kaybedilen kas nedeniyle yavaşlayan metabolizma, diyet bittikten sonra kilo almaya neden oluyor. Metabolizma hızı ölçülmeden yapılan hatalı diyetlerin de bunda etkisi büyük. Lahana çorbası, keten tohumu, meyve diyetleri ve meyve suyu diyetleri gibi tek tip beslenmeye dayanan diyetler de metabolizma hızını olumsuz etkiliyor.

Zayıflamak İsterken Hastalanmayın

Bilinçsiz uygulanan diyetler; diyabet, hipertansiyon, kalp hastalıkları gibi kronik hastalıklar ve yetersiz beslenme nedeniyle bazı kanser türlerine yakalanmaya neden olabiliyor. Beslenme alışkanlıkları dışında, hipotroiti olmak (hipofiz bezinin az çalışması) ve bazı antidepresan ilaçlar kullanmak da metabolizma hızını yavaşlatıyor.

Yoruma kapalı.